آیا ثبت علامت تجاری اجباری است یا اختیاری ؟
آیا ثبت علامت تجاری اجباری است یا اختیاری ؟
علامت تجاری یعنی هر نشان قابل رویتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز کند. طبق قانون تجارت ، ثبت علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را اجباری کند . بنابراین ثبت علامت تجاری مطابق آیین نامه آن اجباری نیست . یعنی اگر کسی علامتی برای کالای خود انتخاب و استعمال کرد ولی آن را به ثبت نرساند قانون وی را الزام نمی کند . در این نوشته بیشتر به بررسی پاسخ این سوال که آیا ثبت علامت تجاری اجباری است یا اختیاری ؟ می پردازیم .
بنابراین، برای این که محصولات صنعتی و تجارتی هر تجارتخانه مشخص و معلوم شود ، تجار علامتی اختیار و اجناس خود را تحت آن علامت بین همگان رواج می دهند. فایده علامت تجاری آن است که مشتری به محض ملاحظه علامت می فهمد که این محصول متعلق به تجارتخانه یا کارخانه مورد اعتماد او می باشد. استعمال علائم تجاری به قدری رواج دارد که مشتری فقط با ملاحظه مارک، مبادرت به خرید جنس می کند و بدون این که سازنده آن را و یا تاجری که علامت متعلق به او است بشناسد . علامت تجارتی به خودی خود معرف جنسی می باشد که حاصل دسترنج و زحمت سازنده آن است و به این جهت نباید اشخاص دیگر از آن سواستفاده کرده و به نام خود و به ضرر صاحب علامت در آن مداخله کنند.
مطابق قانون ثبت علائم تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را اجباری کند. مواردی را که دولت، داشتن و ثبت علامت تجارتی را اجباری و از قاعده فوق مستثنی دانسته اعلام کرده و در اجرای تبصره ماده یک قانون ثبت علائم و اختراعات ، تصویبنامه مورخه ۳/۲/۱۳۲۸ هیئت وزیران ثبت علائم کالاهای زیر را اجباری کرده است :
- داروهای اختصاصی (اسپسیالیته) مورد استعمال طبی یا عطاری
- نوشیدنی ها و آب های گازدار
- لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان استفاده می شود .
- مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص باشند
بنابراین به موجب این ماده، تمام اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی ذکر شده در آن آیین نامه، اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته شده است و وارد کشور شود و در بازار تحت نام مشخصی که بر روی برچسب آن زده می شود به معرض فروش قرار گیرد باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بوده و در روی برچسب نکات زیر تصریح شود :
- نام تجارتی و نشانی سازنده جنس با قید کشور مبدا
- شماره ثبت علامت در ایران
آیا ثبت علامت تجاری اجباری است یا اختیاری ؟
طبق ماده ۲ این آیین نامه، علامت و مشخصات فوق باید قبل از به معرض فروش قرار دادن جنس، روی اجناسی که از خارجه وارد شده قید شود .
برچسب مقرره در ماده ۱ باید طوری وصل شود که نتوان آن را از روی لفاف یا ظرفی که در آن جنس به معرض فروش گذاشته می شود به سهولت برداشت و تنظیم آن باید به طریقی باشد که نام کشور مبدا و نام و نشانی سازنده علامت و شماره ثبت و از زمانی که وزارت بهداری (بهداشت و درمان فعلی) اعلام کند شماره و تاریخ اجازه ی فروش در ایران خوانا باشد.تمام این نوشته ها که بر روی برچسب الصاق شده به اجناس خارجه ممکن است به زبان بیگانه باشد و بنابراین استعمال زبان فارسی اختیاری می باشد .
در سال ۱۳۴۲ وزارت اقتصاد آگهی ای را تحت عنوان (آگهی وزارت اقتصاد) در مورد اجرای مقررات آیین نامه نصب و ثبت اجباری علایم صنعتی بر روی اجناس دارویی، خوراکی و آرایشی صادر کرده است. تمام داروهای اختصاصی مورد استعمال طبی یا دامپزشکی، مواد غذایی، آرد های مخصوص، چای های مختلف، کاکائو، شکلات، آب نبات، پنیر، مربا، ترشی، کره، روغن های مختلف، مشروبات الکلی و غیر الکلی، آب های معدنی یا گازدار، شربت ، آبجو، آب میوه، لوازم آرایش و کالاهایی که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می رود از قبیل : صابون، خمیر، پماد، پودر، محلول، عطریات، ادکلن اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور می شود بایستی با برچسبی که دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده موجود باشد، به معرض فروش گذاشته شود.
