در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمیگیرد؟
همانطور که می دانید با جاری شدن عقد نکاح میان زن و مرد، مالکیت مهریه به زن تعلق میگیرد و مرد موظف است مهریه او را که عندالمطالبه میباشد، پرداخت نماید. اما ممکن است این سؤال برایتان به وجود بیاید که در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمی گیرد و مرد میتواند مهریه ندهد، در واقع شرایط ندادن مهریه چیست؟
قانون مدنی مواردی را برای پرداخت نکردن مهریه پیشبینی کرده و شرایطی وجود دارد که با تحقق آنها به زن مهریه تعلق نمیگیرد یا اینکه او فقط میتواند بخشی از مهریه خود را دریافت نماید. به عنوان مثال اگر عقد نکاح باطل باشد و نزدیکی میان زوجین واقع نشده باشد، مهریه به زن تعلق نمیگیرد.
با انعقاد عقد نکاح مطابق با قانون مدنی مهریه به عنوان دینی بر گردن مرد میباشد و او به نوعی به همسر خود بدهکار است. زن نیز مالک مهریه به حساب آمده و میتواند دخل و تصرف کامل در مهریه خود داشته باشد. اگر میخواهید با شرایط تعلق نگرفتن مهریه به زن آشنا شوید، در ادامه این مقاله از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، همراه ما باشید.
“مقاله پیشنهادی”
شرایط تعلق گرفتن مهریه به زن شامل چه مواردی است؟
همانطور که گفتیم مهریه حق زن محسوب میشود و از آنجایی که عندالمطالبه میباشد، هر زمان که زن بخواهد میتواند مهریه خود را از شوهرش طلب کند. به طور کلی شرایط تعلق مهریه به زن عبارتند از:
بلافاصله بعد از جاری شدن عقد نکاح زن مالک مهریه بوده و مهریه به او تعلق میگیرد. این موضوع در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی بیان شده است. همچنین مهریه به دو شکل عندالمطالبه و عندالاستطاعه تعیین میشود که وصول کردن هر یک از این دو حالت، شرایط خاص خودش را دارد. در حالت عندالمطالبه مرد باید هر زمان که زن بخواهد مهریه او را پرداخت کند ولی در حالت عندالاستطاعه با توجه به استطاعت مالی، مرد موظف است که مهریه را پرداخت کند.
حتی جالب است بدانید که بعد از فوت شوهر نیز، زن میتواند مهریه خود را از اموال او طلب نماید، بدون اینکه اقدامی به گرفتن طلاق کرده باشد. زیرا به واسطه ماده ۲۲۶ قانون، مهریه زن جزو دیون مرد به حساب میآید و مردم موظف است که این دین را پرداخت نماید، حتی بعد از مرگش. همچنین حتی اگر زنی در انجام وظایف خود نیز کوتاهی کند و عدم تمکین نماید و به عنوان یک زن ناشزه شناخته شود و یا اقدام به برقراری روابط نامشروع بکند، باز هم حق مهریه او از بین نخواهد رفت.
در چه صورتی با اجرای مهریه زن میتواند مهر خود را دریافت کند؟
تا به اینجای کار با تعلق گرفتن مهریه به زن آشنا شدیم. حال میخواهیم مواردی را که باعث عدم تعلق مهریه به زن میشود را بررسی کنیم.
در صورتی که عقد نکاح باطل باشد و نزدیکی میان زن و مرد صورت نگرفته باشد مهریه به زن تعلق نمیگیرد چرا که عقد باطل بوده و تعیین مهریه و انجام نکاح به درستی صورت نگرفته است.
همچنین اگر به هر دلیلی عقد دچار فسخ شود بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، اگر نزدیکی میان زن و مرد صورت نگرفته باشد، زن حق گرفتن مهریه را ندارد. مگر اینکه دلیل فسخِ نکاح، ناتوانی جنسی مرد باشد. در این صورت زن میتواند نصف مهریه خود را دریافت کند.
در شرایطی که زن و مرد مهریهای را تعیین نکرده باشند و قبل از تعیین آن، زن از دنیا برود و نزدیکی و رابطه زناشویی نیز میان آن دو شکل نگرفته باشد، الزامی برای مرد نسبت به پرداخت مهریه وجود ندارد. اما چنانچه زن با شوهر خود رابطه داشته و فوت کرده باشد، مهر المثل به او تعلق میگیرد که این به ورثه او خواهد رسید.
اگر زنی در دوران نامزدی (که عقد بین شان جاری شده است ) از شوهر خود جدا شود، در حالتی که همچنان باکره باشد و رابطه زناشویی میان زن و مرد صورت نگرفته باشد، نصف مهریه به زن تعلق میگیرد و او نمیتواند به طور کامل مهریهاش را طلب کند.
ممکن است فکر کنید که مهریه عندالاستطاعه فقط بر اساس شرایط و استطاعت مالی مرد بوده و زن نمیتواند با طلاق گرفتن از مرد مهریهاش را مطالبه کند. اما باید بگویم که این تصور اشتباه است و زن در صورتی که مهریه عندالاستطاعه داشته باشد، فقط باید ثابت کند که شوهرش استطاعت مالی دارد و سپس اقدام به گرفتن مهریه خود کند. در صورتی که مرد توان پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد نیز، میتواند برای اعسار یا همان قسط بندی مهریه درخواست بدهد و مهریه را در چندین قسط به زن پرداخت کند.
شرایط دیگری که زن مهریه نمیگیرد این است که عمدتاً در طلاق توافقی زن و مرد با یکدیگر توافق میکنند تا زن با بخشش مهریه خود، جدا شود. معمولاً این کار را در قالب طلاق خلع انجام میدهند. در این صورت زن بدون اینکه مهریهاش را بگیرد، آن را به مرد بخشیده و از او جدا میشود. اما باز هم به این معنی نیست که زن استحقاق گرفتن مهریه را نداشته است.
امور حقوقی خود را تخصصی دنبال کنید.
برای پیگیری امور حقوقی مهریه زن، به موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو مراجعه فرمایید. این موسسه با برخورداری از وکلا و کارشناسان خبره در امور حقوقی و کیفری مختلف، میتواند راهنمای شما بوده و همچنین راه گشای مشکلاتتان باشد. کافیست فرم مشاوره حقوقی رایگان را در سایت موسسه پر کنید تا کارشناسان با شما تماس گرفته و راهکارهای قانونی را برای مطالبه حقوقتان ارائه کنند.
برای دریافت مشاوره حقوقی رایگان از وکلای موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو از طریق لینک زیر اقدام فرمایید.