مالیات بر ارث و قوانین مربوط به آن
شاید با خواندن تیتر این مقاله بپرسید که اصلاً مفهوم مالیات بر ارث چیست؟ مالیات بر ارث یکی از مباحث مهم مالیاتی است که درصدهای معینی دارد. این مالیات به طبقات مختلفی تعلق می‌گیرد و برخی چیزها شامل مالیات بر ارث نمی شوند و معاف از این نوع مالیات شناخته می‌شوند. قوانین مالیات بر ارث از سال ۹۵ مورد بازنگری قرار گرفت و اصلاحاتی بر روی آن اعمال شد. اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی را در خصوص مالیات بر ارث و قوانین مربوط به آن کسب کنید، خواندن این مقاله از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو را از دست ندهید.
برای آشنایی با خدمات مالیاتی موسسه عدالت جو اینجا کلیک کنید.
پیگیری امور مالیاتی خود را به دست وکلا و متخصصین موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو بسپارید.
فهرست محتوا
- مالیات بر ارث چیست؟
- قانون مالیات بر ارث و اصلاحات آن تا پیش از سال 95
- میزان مالیات بر ارث چقدر است؟
- مالیات بر ارث به چه چیزهایی تعلق می‌گیرد؟
- معافیت مالیات بر ارث در چه مواردی است؟
- اگر از مالیات بر ارث فرار کنیم چه می‌شود؟
- اگر مغازه‌ای به ارث برسد، میزان مالیات آن چقدر است؟
- اگر در ارث بر جای مانده خودرو هم باشد، مالیات آن چقدر است؟
- درصد مالیات بر ارث ملک مسکونی به ارث رسیده چقدر است؟
- چگونه می‌توان ارزش اموال و دارایی‌های متوفی را محاسبه کرد؟
مالیات بر ارث چیست؟
اخذ مالیات یکی از راه‌های مهم کسب درآمد دولت می‌باشد. انواع مختلفی از مالیات وجود دارد که یکی از آن‌ها مالیات بر ارث است. این نوع مالیات مربوط به دارایی به جا مانده از اشخاص پس از فوتشان است. ورثه در صورتی که مالیات متوفی را از اموال منقول و غیر منقولش پرداخت کنند، می‌توانند ارث او را میان خود تقسیم کنند و در آن دخل و تصرف داشته باشند. بنابراین وارثان بدون ارائه برگه از سازمان امور مالیاتی کشور قادر به برداشت سهم الارث خود از اموال متوفی نخواهند بود.
اگر بازماندگان متوفی مالیات اموال او را نپردازند، حق انتقال یا خرید فروش آن‌ها را ندارند و در صورت انجام با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود. خوب است بدانید که اولین قرانین مربوط به مالیات بر ارث به سال 1316 باز می‌گردد و از آن سال‌ها تا به امروز، تغییرات و اصلاحاتی بر روی آن اعمال شده است تا تکمیل‌تر شده و حق و حقوق افراد در این مورد به درستی ادا شود.
قانون مالیات بر ارث و اصلاحات آن تا پیش از سال 95
همانطور که گفتیم این قانون مالیاتی در سال 1316 به تصویب رسید ولی بارها مورد بازنگری و تغییر قرار گرفت. در سال 94 قوانین مالیات بر ارث در مجلس به اصلاحاتی کلی رسید و با تصویب این اصلاحات برای اجرا از سال 95 آماده شد. بنابراین قوانین مالیاتی مربوط به ارث تا قبل از سال 95 تفاوت‌هایی دارد و افرادی که قبل از سال 95 فوت کرده باشند، مشمول قوانین قبلی و افراد فوت شده پس از سال 95 مشمول قوانین جدید می‌شوند.
البته در این میان قوانین مشترکی نیز وجود دارد و قوانین تغییر یافته آنچنان بی ارتباط نیستند. به عنوان مثال در قوانین قبل از سال 95 دو عامل در تعیین میزان مالیات مؤثر بودند که یکی میزان اموال بر جای مانده و دیگری تعداد وارثان بود.
اموال متوفی هم به دو بخش دارایی‌ها و دین‌های او تقسیم می‌شد. به این ترتیب متوفیان تا پیش از سال 95، اموالشان ارزش‌گذاری می‌شد و سپس و از این میزان، دین‌ها و تعهدات مالی که متوفی داشت کسر می‌شد. سپس معافیت‌های مالیاتی برای آن در نظر گرفته شده و میزان مالیات هر ورثه تعیین می‌گردید. اما برای متوفیان بعد از سال 95 تا به امروز قانون مالیات بر ارث متفاوت است و ابتدا اموال باقی مانده آن‌ها مشخص شده و دسته بندی می‌شوند. بعد از دسته بندی اموال بر اساس ماهیت هر دسته مالیات مشخصی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.
میزان مالیات بر ارث چقدر است؟
در صورتی که بخواهید بدانید مالیات بر ارث چند درصد است، باید بگوییم که در قوانین جدید دسته اموال مشخص کننده درصد مالیات تعیین شده هستند و طبقه فرد وارث نیز در آن مؤثر است. مثلاً برای وُراث طبقه اول میزان مالیات کمتر و برای طبقات بعدی درصد مالیات بیشتری در نظر گرفته می‌شود. شاید بپرسید که طبقه وُراث چیست و شامل چه کسانی می‌شود؟
پاسخ این است که وارثان در سه طبقه دسته بندی می‌شوند که طبقه اول شامل پدر و مادر، زن و یا شوهر و اولاد و نوه و نتیجه است. طبقه دوم شامل برادر و خواهر و فرزندان آن‌ها و همچنین اجداد است. در نهایت طبقه سوم نیز شامل عمه و عمو، خاله و دایی و فرزندان آن‌ها می‌شود.
در قانون مالیات بر ارث کمترین درصد مالیات برای وارثین طبقه اول و به ترتیب دو برابر این میزان برای طبقات دوم و سوم و چهارم در نظر گرفته شده است. همانطور که قبلاً هم شاره کردیم با توجه به اموال مختلف نرخ مالیات نیز متفاوت می‌باشد. بنابراین چون هر شخص اموال متفاوتی دارد و باید طبقه بندی شود تا مالیات آن مشخص شود، نمی‌توان نرخ ثابت و مشخصی را برای مالیات بر ارث مطرح کرد.
پرونده مالیات بر ارث شما با وکلای حرفه‌ای در اسرع وقت و بهترین نتایج پیش خواهد رفت. فقط کافیست با شماره زیر تماس بگیرید.
مالیات بر ارث به چه چیزهایی تعلق می‌گیرد؟
سؤال دیگری که بسیار برای افراد به وجود می‌آید، آن است که اصلاً مالیات بر ارث به چه اموال و دارایی‌هایی تعلق می‌گیرد؟ با توجه به قانون مالیات بر ارث که بعد از سال 95 تدوین شد، درصدهایی برای مالیات هر دسته از اموال مشخص گردید که با دانستن آن‌ها می‌توانید میزان مالیاتی که باید از اموال متوفی پرداخت کنید را محاسبه نمایید. اما اگر مشمول قوانین پیش از سال 95 شوید، باید از قوانین قدیم استفاده کنید. در زیر برخی از این درصدهای مالیاتی را برای شما معرفی کرده‌ایم:
- وسایل نقلیه موتوری زمینی، هوایی و دریایی: 2 درصد مالیات
- حق امتیاز مالی و یا سایر حقوق مالی متوفی:10 درصد مالیات
- املاک و حق واگذاری محل: 1.5 برابر نرخ‌های ماده 59
- سپرده بانکی، انواع اوراق بهادار و سود متعلق به آن‌ها: 3 درصد مالیات
- سهام، سهم شراکت و حق تقدم آن‌ها: 1.5 برابر نرخ‌های ماده 143
- اموال و دارایی‌های متوفی ایرانی خارج از کشور: 10 درصد مالیات
معافیت مالیات بر ارث در چه مواردی است؟
مطابق با قوانین مالیات بر ارث درصدهایی برای پرداخت در نظر گرفته شده که در این میان برخی موارد را فاقد مالیات در نظر گرفته است. در زیر لیستی از مواردی که معاف از مالیات بر ارث هستند را نام می‌بریم:
- معافیت مالیاتی برای وجوه بازنشستگی، پس‌اندازها و مزایای پایان خدمت
- اموال و دارایی‌های پرداختی از سوی مؤسسات بیمه یا کارفرماها
- دارایی‌هایی که به وقف مؤسسات دولتی در آمده‌اند
- اسباب و لوازم منزل محل سکونت متوفی
- انواع بیمه‌هایی که متوفی داشته از جمله بیمه عمر و زندگی
- اموال ناشی از خسارت فوت و یا دیه
- اموال ناشی از مطالبات مربوط به غرامت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی که استفاده نشده باشد و یا بیمه‌های اجتماعی
اگر از مالیات بر ارث فرار کنیم چه می‌شود؟
از آنجایی که پرداخت مالیات بر ارث واجب است، دور زدن و عدم پرداخت آن، فرار مالیاتی محسوب شده و جریمه‌هایی را در بر خواهد داشت. البته خاطر نشان می‌کنیم که در صورت عدم پرداخت مالیات بر ارث، وارثان متوفی نمی‌توانند بر اموال او تملک داشته باشند و حق تقسیم آن را ندارند. بنابراین می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین جریمه‌های فرار از مالیات بر ارث، عدم امکان مالکیت، فروش و انتقال دارایی‌های وارثان است.
اگر مغازه‌ای به ارث برسد، میزان مالیات آن چقدر است؟
اگر متوفی مغازه‌ای را برای وارث یا وارثان خود گذاشته باشد، براساس قوانین جدید میزان مالیات بعد از سال 95 باید آن‌ها 3 درصد قیمت اعلام شده مغازه را که توسط کارشناس رسمی اداره مالیات تعیین می‌شود، بابت مالیات بر ارث بپردازند. همچنین به میزان 3 درصد از قیمت اجناس داخل مغازه را نیز باید هزینه مالیاتی‌اش را پرداخت کنند، چرا که اجناس داخل مغازه نیز شامل مالیات می‌شوند.
اگر در ارث بر جای مانده خودرو هم باشد، مالیات آن چقدر است؟
بر اساس قوانین مربوط به مالیات بر ارث، برای خودرویی که بر جای گذاشته شده، وارثان باید 2 درصد ارزش و قیمت اعلام شده خودرو را که توسط کارشناس سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شود، به عنوان مالیات بر ارث پرداخت کنند. ناگفته نماند که این میزان مالیات برای طبقه اول 2 درصد است و برای سایر طبقه وارثان به ترتیب 2 تا 4 برابر در نظر گرفته می‌شود.
درصد مالیات بر ارث ملک مسکونی به ارث رسیده چقدر است؟
در صورتی که متوفی ملکی را به عنوان ارثیه بر جای گذاشته باشد، قوانین مالیات بر ارث تعیین می‌کنند که ابتدا باید ملک از نظر کمیسیون املاک سازمان امور مالیاتی مورد ارزشیابی قیمتی قرار گیرد و سپس برای هر یک از طبقات وارثان مالیات مشخص شود. معمولاً برای طبقه اول وارثان متوفی 7.5 درصد از ارزش تعیین شده ملک می‌باشد و این درصد برای طبقات دیگر بیشتر شده و به ترتیب برای طبقات دوم و سوم 2 تا 2 برابر بیشتر مالیات در نظر گرفته می‌شود.
چگونه می‌توان ارزش اموال و دارایی‌های متوفی را محاسبه کرد؟
بسیار خوب است که شما با نحوه محاسبه مالیات بر ارث آشنا باشید. چرا که با دانستن این موضوع می‌توانید مالیات اموال به جای مانده از شخص متوفی را حساب کنید. در قوانین قدیم مالیات بر ارث، بعد از اینکه در اظهارنامه‌ای کلیه اموال متوفی مشخص می‌شد، مالیات برای کلیه اموال و دارایی‌های بر جای مانده به صورت یکجا محاسبه می‌گردید. به همین خاطر وارث یا وارثین متوفی موظف بودند تا برای گرفتن سهم الارث خود و انتقال این اموال هزینه بسیاری را بابت مالیات بر ارث پرداخت نمایند.
اما در قوانین جدید به این مورد پرداخته شده و اصلاحاتی صورت گرفته که با توجه بر آن‌ها، الزامی برای تعیین مالیات کلیه اموال نیست و وارثان این اختیار را دارند که تنها مالیات بخشی از اموال را بپردازند و به خود منتقل کنند. و تعیین تکلیف مابقی اموال و دارایی‌ها را در زمان دیگری انجام دهند. جالب است بدانید که ارزش دارایی‌ها و به تبع مالیاتشان به نرخ روز محاسبه می‌شود و هر گونه تأخیر در پرداخت مالیات و تعیین تکلیف برای انحصار وراثت، تنها نرخ مالیات را بیشتر خواهد کرد.
موسسه حقوقی آتیه آفرینان ایرانیان با کادری از برترین وکلای کشور و کارشناسان حرفه‌ای در زمینه مالیات و امور مالیاتی، شما را به خواسته‌تان می‌رسانند و باعث می‌شوند کلیه امور حقوقی و قانونی خود را بدانید و آن‌ها را بدست بیاورید.
