مرور زمان در جرم جعل و استفاده از سند مجعول
جرم جعل که به معنای تزویر و تقلب آگاهانه برای ایجاد یک نوشته یا سند می‌باشد یا سایر اقدامات کلاهبرداری می‌باشد. جعل در جامعه بسیار رایج بوده و قانون برای آن مجازات‌هایی را در نظر گرفته است. کسانی که یک سند را شبیه سازی کرده و با آن امور کلاهبرداری را انجام می‌دهند، مجرم شناخته شده و بنا بر مجازات تعیین شده تنبیه خواهند شد.
“مقاله پیشنهادی”
ممکن است جرم جعل صدمات مادی و معنوی بسیاری را در پی داشته باشد. به طور کلی اگر جعل کننده دارای قصد و انگیزه مجرمانه باشد، جل صورت گرفته اما اگر مجرم انگیزه و قصد قبلی نداشته باشد، جرم جعل اتفاق نیافتاده است. در این مقاله از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، می‌خواهیم به بررسی مرور زمان در جرم جعل و استفاده از سند مجعول بپردازیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید.
از طریق لینک زیر می توانید با وکلای موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو در تماس باشید و مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
فهرست محتوا
دانستی های جرم جعل
همانطور که میدانید جرم جعل شامل سند سازی، ایجاد نوشته، جعل مهر، امضا، اسکناس، کارت گواهینامه، مدارک تحصیلی و غیر است. همچنین ممکن است در یک سند یا مدرک موجود، فرد یا افرادی اقدام به تراشیدن، خراشیدن، قلم بردن، محو کردن، سیاه کردن، الحاق کردن و یا تغییر تاریخ کنند که همگی این‌ها در دسته جرم جعل شناخته می‌شوند و از جمله اعمال متقلبانه به شمار می‌روند.
اگر عده‌ای به واسطه این اعمال مجرمانه و متقلبانه دچار ضرر و زیان مالی شوند یا با کلاهبرداری سودهای بسیاری را به دست آورند، قانون با آن‌ها برخورد کرده و به دلیل جعل و ساختگی بودن اسناد، نوشته‌ها و یا سایر چیزهایی که ایجاد کرده‌اند، ممکن است حتی به حبس محکوم شوند. استفاده از سند مجعول در ماده‌های ۵۳۵ و ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی آمده است و همچنین اگر فرد مجرم از کارمندان دولت یا ارگان‌های دولتی باشد، مجازات بیشتری در انتظار او خواهد بود.
اگر سند جعلی مورد استفاده عادی قرار گیرد و خسارت آن با رد مال به مالک قابل جبران باشد، علاوه بر رد مال، مجازات حبس ۶ ماه الی 2 ساله و ۳ تا ۱۳ میلیون ریال جزای نقدی برای مجرم در نظر گرفته می‌شود. اما اگر سند جز اسناد رسمی باشد علاوه بر اینکه شخص مجرم باید رد مال را برای مالک انجام دهد، بلکه به حبس از 3 ماه تا 3 سال و پرداخت جریمه نقدی ۳ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم می‌گردد.
آیا مرور زمان شامل استفاده از سند مجعول می‌شود؟
باید بگوییم که در قانون مجازات اسلامی ماده ۱۰۵ گفته شده که مرور زمان جرائم را به روشنی مشخص می‌کند و به همین خاطر در صورت تمایل برای مطالعه بیشتر در مورد جرائم می‌توان استفاده از سند مجعول را در صورتی که محقق شود بیشتر بررسی کرد. مجازات جعل نیز مشمول مرور زمان می‌شود البته در برخی موارد استثنائاتی وجود دارد.
حالتی را در نظر بگیرید که فردی یک گواهینامه رانندگی را جعل می‌کند و هر روز از آن استفاده می‌نماید. بنابراین استفاده از این گواهینامه تقلبی به طور مستمر هر لحظه در حال استفاده است. همچنین ممکن است فردی پلاک خودرویی را جعل کند و هر روز با آن اتومبیل رفت و آمد کند. در این حالت به خاطر اینکه جرم مستمر می‌باشد، مشمول مرور زمان نمی‌شود.
اما اگر جعلی صورت بگیرد که در گذشته محقق شده و اتهام آن مشمول مرور زمان شده باشد، جرم جعل مشمول مرور زمان می‌شود. به عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که در سال‌های گذشته سند ملکی را منتقل کرده و از سند وکالت جعلی بهره برده باشد. بدین ترتیب چون جرم مستمر نیست، مشمول مرور زمان می‌شود و مجازات انجام می‌گیرد.
با مرور زمان در استفاده از سند رسمی جعل شده آشنا شوید.
اگر سند جعل شده جزو اسناد رسمی باشد، بر اساس ماده ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی، حداکثر میزان مجازات برای فرد سه سال حبس می‌باشد. ولی بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، جرم فرد جاعل درجه ۵ محسوب شده و مطابق ماده ۱۰۵ قانون مرور زمان از تاریخ انجام جرم و آخرین اقدام تعقیبی متهم ۷ سال بوده و در صورت محکومیت بر اساس ماده ۱۰۷ مرور زمان عدم اجرای مجازات نیز ۱۰ سال در نظر گرفته می‌شود.
مرور زمان در استفاده از اسناد جعل شده عادی و غیر رسمی
اگر سندی که مورد جعل قرار می‌گیرد یک سند عادی باشد، بر اساس قانون مجازات اسلامی ماده ۵۳۶ حداکثر مجازات قانونی برای فرد دو سال در نظر گرفته می‌شود و از طرفی طبق ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، این جرم جزء مجازات‌های درجه شش محسوب شده و بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مرور زمان، تعقیب متهم از تاریخ تحقق جرم تا آخرین اقدامات تعقیبی به مدت ۵ سال محاسبه شده و در صورت محکومیت، متهم مشمول مجازات مرور زمان شده و 7 سال حبس برایش در نظر گرفته می‌شود.
مرور زمان در جرم جعل
بر اساس قانون اگر جرم قابل گذشت باشد و شاکی بعد از یکسال با آگاهی از وقوع جرم شکایت کند به دعوای او رسیدگی نخواهد شد و دعوای او قابل پیگیری نمی‌باشد. البته اصلاحات جدیدی در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۹ صورت گرفته که جرم جعل در مورد اسناد عادی قابل گذشت بوده و اگر ظرف یک سال از تاریخ وقوع جرم و آگاهی از جرم شاکی شکایت نکند، بعد از آن شکایت او رد خواهد شد.
اما اگر اسناد جعل شده رسمی باشد، مرور زمان شامل حال آنان شده و تا بعد از گذشت چندین سال باز هم قابل پیگیری می‌باشد. چرا که جرم جعل اسناد رسمی جز جرائم قابل گذشت نیست. برای یافتن پاسخ هر یک از سؤالات خود در رابطه با مرور زمان در جرم جعل و استفاده از سند مجعول می‌توانید با کارشناسان و وکلای موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو تماس گرفته و ضمن دریافت پاسخ سؤال خود از مشاوره حقوقی این موسسه نیز بهره مند شوید.
