قرارداد واگذاری سهام در استارتاپ
قرارداد واگذاری سهام در استارتاپ
به منظور درک بهتر قرارداد وستینگ (واگذاری سهام) ابتدا می بایست به یک تفاوت کلیدی در نوع آورده مؤسسین شرکت های تجاری و شرکت های استارتاپی بپردازیم ؛ در شرکت های تجاری اصل بر این است که شرکا آورده خود را در قالب سرمایه نقدی یا غیرنقدی (اموال غیرمنقول) وارد شرکت نمایند البته بعضا مشاهده شده است ، آورده برخی از مؤسسین دانش و تخصص ایشان بوده است ولیکن اصل بر آورده نقدی است ، این در حالی است که شرکای یک شرکت استارتاپی الزامی به ارائه آورده نقدی نخواهد داشت و عموما دانش ، تخصص و ایده خود را برای تاسیس یک کسب و کار استارتاپی جمع می نمایند. آورده (دانش و تخصص) در شرکت های استارتاپی درابتدا از مالکیت قابل توجهی برخوردار نیست و به مرور و با تلاش، پیشبرد و توسعه کسب و کار و تقاضا از سوی متقاضیان محصول استارتاپ، ارزش هر سهم افزایش خواهد یافت و این امر، ممکن است پس از گذشت مدتی، موجب تقاضای خروج یکی از مؤسسین از شرکت استارتاپی گردد . همچنین ممکن است بعد از مدتی از تأسیس شرکت استارتاپ، از مؤسسین قصد خروج از شرکت را داشته باشد و خواستار فروش سهام خود باشند که ممکن است این اقدام خطری اساسی برای شرکت محسوب شود. قرارداد وستینگ سهام به منظور پیشگیری از این مسئله مطرح می شود .
قرارداد واگذاری سهام در استارتاپ
بدین صورت که در قرارداد وستینگ سهام، یک بازه زمانی مشخصی با تنظیم می گردد که آورده هر مؤسس چه وجوه مالی، چه غیر مالی، دانش و تخصص و ایده ایشان به سهام تبدیل خواهد شد و سهم هر یک از مؤسسین رهن کسب و کار می شود ؛ بدین معنا که مؤسسین در صورت رعایت بازه های زمانی که از پیش تعیین شده است، قادر خواهند بود بر سهام خویش مالکیت داشته باشند و نسبت به انتقال و فروش آن اقدام کنند. فرض کنید در یک بازه زمانی چهار ساله، پس از انقضای هر سال، چند درصد مشخص از سهام هر مؤسس در ازای عملکرد مطلوب ایشان در کسب و کار، به وی تخصیص می یابد و در پایان بازه زمانی چهارساله سهام هر یک کاملاً به ایشان تخصیص داده خواهد شد . در واقع هدف از انعقاد چنین قراردادی این است که مؤسسین انگیزه استمرار همکاری در کسب و کار تازه تأسیس را داشته باشند و در ابتدای راه از آن خارج نشوند.
به عنوان مثال مؤسسین توافق کنند که برای تخصیص تدریجی سهام استارتاپ یک دوره چهارساله تعیین کرده ؛ این دوره به چهار سال مجزا تقسیم می شود که پس از گذشت هر سال بخشی از سهام مؤسس به مالکیت ایشان در خواهد آمد و در صورتی که پیش از سپری شدن سال نخست اقدام به خروج از کسب و کار را نماید، هیچ سهمی به ایشان تعلق نمی گیرد . معمول ترین درصد برای هر سال (به هر سال مقرر شده اصطلاحاً Cliff گفته می شود) 25 درصد می باشد که در پایان سال چهارم، همه سهام هرفرد به وی تخصیص داده می شود . البته این قرارداد نسبت به متخصصین و کارمندان استارتاپ که نسبت به تلاش و تأثیر گذاری خویش در استارتاپ، دارای سهام ممتازه شده اند، نیز جاری است.
