نفقه فرزند چیست نفقه فرزند چقدر است
امروز با موضوع نفقه فرزند چیست؟ و نفقه فرزند چقدر است؟ با شما مخاطبان گرامی همراه هستیم.
سوالات و پرسش های متعددی ما را بر این داشت تا با این مقاله با شما سری به مسایل نفقه فرزند بزنیم .
عمدتا پرسش ها شامل این بود که نفقه فرزند چیست؟ آیا فرزند هم مانند زوجه یا همان زن حق دارد نفقه بخواهد؟ آیا می تواند برای مطالبه این حق خود به دادگاه مراجعه کند، در قبال مراجعه او به دادگاه آیا نفقه فرزند هم مانند نفقه زوجه از ضمانت اجراهای قانونی برخوردار است.؟
فهرست محتوا
- منظورمان از نفقه چیست؟
- نفقه ای که پدر در طی ماه های متمادی از فرزند خویش دریغ کرده است آیا قابل وصول است؟
- اگر کل شرایط زیر وجود داشته باشد شخص ملزم به پرداخت نفقه فرزند است:
- حداقل نفقه برای فرزند به چه شکل مشخص می شود ؟
- نفقه فرزند چقدر است ؟
- الویت اشخاصی که ملزم به پرداخت نفقه هستند به چه ترتیبی است؟
- ترتیب اشخاص ملزم به پرداخت نفقه پدر و مادر چگونه است؟
- تعدد مستحقین نفقه به چه معناست؟
- تاثیر نوع ولادت فرزند در نفقه چیست؟
- تفاوت های نفقه زوجه و نفقه فرزند چیست؟
- آیا پرداخت نفقه را شخص دیگری می تواند ضمانت نماید؟
- مدارک لازم جهت مطالبه نفقه فرزند
- نفقه فرزند نامشروع چیست؟
- نفقه فرزندخوانده چیست؟
- آیا مادر می تواند از طرف فرزند نفقه مطالبه نماید؟
- نفقه فرزندان بالای 18 سال چقدر است؟
- مزایای مطالبه نفقه فرزند توسط وکیل چیست؟
- نفقه فرزند مشترک چطور تعیین می‌شود؟
- فرزندان تا چه سنی مشمول دریافت نفقه می‌شوند؟
- آیا اشتغال مادر مانع از پرداخت نفقه فرزند از سوی پدر می‌شود؟
- آیا پدر پس از تامین مسکن برای فرزند بازهم موظف به پرداخت نفقه خواهد بود؟
- نحوه کارشناسی نفقه فرزند :
- نکات نهایی نفقه فرزند :
- روند دادگاه نفقه فرزند :
- با مطالبه نفقه فرزند چه اتفاقی برای پدری که نفقه پرداخت نمی کند می افتد؟
- دلایل و منضمات در الزام زوج به پرداخت نفقه فرزند :
منظورمان از نفقه چیست؟
فرزند انسان که حاصل پیوند زناشویی زوجین است دارای حقوق و تکالیفی است، این حقوق و تکالیف شامل حقوقیست که خاص فرزند است و قابل حذف شدن نیست مانند اینکه هر فرزندی حق دارد از پدر و مادر خویش ارث ببرد و کسی نمی تواند او را از این ارثیه محروم سازد. نفقه فرزند هم به همین ترتیب است و قابل حذف کردن نیست و کسی نمی تواند بگوید که من به فرزند خود علیرغم دارایی نفقه نمی دهم. و تکالیفیست که خاص که فرزند است و در آینده خویش به قول قدیمی ها به عنوان عصای پیری پدر و مادر بر دوش خود دارد.و در خصوص پرداخت نفقه به پدر و مادری که نیازمند نفقه هستند فرقی میان دختر و پسر نیست.
اغلب در تماس هایی که عزیزان پیرامون مسایل خانواده با وکیل متخصص خانواده موسسه حقوقی عدالت جو ما دارند این مطلب را مطرح می نمایند که پدر با لجاجت هزینه های فرزند را نمی دهد در حالی که تکلیف دارد هزینه های فرزند را که همان نفقه فرزند است بپردازد.
اکثر اوقات با بالاگرفتن اختلافات و یا حتی طلاق فرزندان در این بین قربانی می شوند و زوجین با لجاجت این فرزندان را حقوق حقه مالی خویش نیز محروم می سازند .
پرسشی که از این قبیل رویدادها بیرون می آید این است که حوزه تعهد پدر در قبال پرداخت نفقه فرزند تا کجا جاری است ؟ به عبارتی منصفانه است که بگوییم (به هر شکل علیرغم اینکه پدر تکلیف به پرداخت نفقه دارد) آیا پرداخت هزینه درس خواندن در یک مدرسه غیر انتفاعی دو زبانه نیز شامل نفقه فرزند می شود؟
نفقه ای که پدر در طی ماه های متمادی از فرزند خویش دریغ کرده است آیا قابل وصول است؟
یا اگر زنی به جای شوهر خود هزینه های فرزند را پرداخت آیا می تواند در قبال پرداخت این هزینه ها، چون که تکلیفی نداشته است به استناد اسناد پرداخت خرج کرد خود برای فرزند را از پدر او مطالبه نماید؟
هر چه به این موضوع عمیق تر و از زوایای مختلف نگاه می کنیم بیشتر در جریان مشکلاتی که الان عده ای از کاربران ما در این مبحث با آن درگیر هستند پی می بریم .
وخامت اوضاع ویژه زمانی است که فرزند دچار بیماری باشد و پدر نفقه او را تقبل نکند و هزینه های درمان او در عین استطاعت مالی پدر پرداخت نشده باقی بماند و به سبب عدم پرداخت هزینه ها فرزند دچار مشکلات عدیده ای شود .
در نفقه اقارب یا همان نفقه فرزند شخص پرداخت کننده نفقه ملزم است در مواردی نفقه اقارب نسبی خود یا همان فرزند را بپردازد.
اغلب مخاطبان ما از اصطلاحات پیچیده قانونی شکایت دارند، مثلا در همین بحث نفقه جدا از تعریف نفقه و انفاق که برای عامه مردم ملموس نیست عبارات دیگری نیز در قانون وجود دارد که ظاهر آن را نیز پیچیده تر می سازد مانند اقارب در خط عمودی و افقی به صورت نزولی یا صعودی … این قبیل عبارات بر خلاف ظاهر پیچیده ای که دارند معانی مشخص و ساده ای دارند برای مثال در بحث نفقه از شنیدن و یا دیدن عبارت خط عمودی و یا افقی، نزولی و یا صعودی تعجب نکنید.
خط عمودی یک عبارت هست که در قانون با آن روبرو هستیم به همین دلیل برای درک بهتر ما خط عمودی را در همین مقطع به صورت کاملاً ساده توضیح دادیم؛ برای درک خط عمودی نفقه باید بگوییم که باید توجه اقارب نسبی یعنی چه فرزند چه پدر و مادر در این خط قرار دارند، و شخص فقط ملزم به تادیه نفقه اقارب عمودی خویش است. اعم از آنکه اقارب عمودی صعودی(ابا و اجداد) باشند یا نزولی (اولاد).
بنابراین وظیفه پرداخت نفقه اقارب افقی خود یعنی خواهران و برادران اخوال و اعمام و فرزندان ایشان را ندارد. و عبارت خط افقی هم در اینجا توضیح داده شد و متوجه شدیم که خط عمودی پدر مادر و فرزند را شامل می شود و خط افقی خواهر برادر عمو و خاله و غیره را پوشش می دهد.
الان با دیدن ماده ۱۱۹۶ قانون مدنی می توانیم معنای این عبارت را درک کنیم :در روابط بین اقارب فقط اقارب نسبی و در خط عمودی اعم از صعودی و یا نزولی ملزم به اتفاق یکدیگرند.
اگر کل شرایط زیر وجود داشته باشد شخص ملزم به پرداخت نفقه فرزند است:
۱- شخص مستحق نفقه باید فاقد اموال کافی برای گذراندن معاش باشد.یعنی مال اموالی و درآمدی نداشته باشد به شکلی که حتی نیازهای اولیه وی مانند خوراک و پوشاک و مسکن و .. تامین نباشد.
۲- مستحق نفقه قدرت اشتغال نداشته باشد یعنی نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسایل معیشت خود را فراهم سازد اعم از اینکه این عدم مقدوریت ناشی از ناتوانی و از کار افتادگی باشد یا آنکه ناشی از عدم وجود شغل در جامعه باشد.یعنی به زبان ساده قانونگذار در خصوص فرزندی که به دنبال حتی کار نبوده و یا حقیقتا ناتوان از انجام کار بوده نیز فرقی قائل نشده است.
و در ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی صراحتا به این مسئله بدین شکل اشاره کرده :کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسایل معیشت خود را فراهم سازد.
ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی مقرر کرده است:
کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسائل معیشت خود را فراهم سازد.
۳- شخصی که قرار است نفقه را بپردازد متمکن از دادن نفقه باشد یعنی بتواند بدون اینکه دچار مضیقه (تنگدستی)شود نفقه بدهد. یعنی اگر خواست که نفقه را بدهد خود درمانده نشود، برای مثال بدهی هایش به دیگران معوقه نشود و مجبور نشود برای خاطر پرداخت بدهکاری به سختی شدید بیفتد.
و ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی این مسئله را به طرز روشنی بیان کرده است.: کسی ملزم به انفاق است که متمکن از دادن نفقه باشد یعنی بتواند نفقه بدهد بدون اینکه از این حیث در وضع معیشت خود دچار مضیقه گردد برای تشخیص تمکن باید کلیه تعهدات و وضع زندگانی شخصی او در جامعه در نظر گرفته شود.
حداقل نفقه برای فرزند به چه شکل مشخص می شود ؟
حداقل میزان نفقه فرزند را در صورت عدم توافق زوجین کارشناس تعیین می‌نماید که با توجه به شغل و درآمد پدر و شرایط زندگی طرفین میزان را تعیین می‌نماید.
یعنی پدری که ماهانه 18 میلیون تومان درآمد دارد به اندازه پدری که ماهی دو میلیون تومان درآمد دارد نفقه نمی دهد و قاضی نمی تواند برای پدری که درآمد عرفا مناسبی دارد حدقل نفقه را مشخص نماید.
کارشناس تعیین نفقه مقدار نفقه فرزند را بر اساس توانایی مالی پدر، عرف اجتماعی، نیازهای فرزند، تعداد فرزندان و مسایلی از این قبیل تعیین کرده و به قاضی می دهد تا قاضی حکم پرداخت نفقه را صادر کند.
نفقه فرزند چقدر است ؟
اما برویم سراغ پاسخ به سوال اصلی که مخاطبان گرامی ما در پی یافتن پاسخ آن هستند.
در خصوص نفقه اقارب دو شرط باید لحاظ شود این نفقه باید به میزانی پرداخت شود که(ماده 1204 قانون مدنی)
ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی مقرر داشته است:
نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث‌البیت به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق.
۱-نیازها و حوایج مستحق نفقه برآورده شود.
۲-تا جایی که شخص ملزم به انفاق ،توانایی و تمکن مالی برای پرداخت آن را داشته باشد. اگر پرداخت نفقه موجب شود که شخص ملزم به انفاق دچار مضیقه شود پرداخت نفقه از دوش او برداشته می شود.
الویت اشخاصی که ملزم به پرداخت نفقه هستند به چه ترتیبی است؟
در این قسمت از مقاله شاهد آن خواهیم بود که نفقه فرزند را به ترتیب الویت چه کسانی باید بپردازند:
۱- در وهله اول به عهده پدر است.
۲- بعد از فوت پدر یا عدم پدرت این بر انفاق بر عهده اجداد پدری است با رعایت الاقرب فالاقرب منظور همان
۳- در صورت نبودن پدر و اجداد پدری یا عدم قدرت آنها نفقه بر عهده مادر است.
۴- هرگاه مادر هم زنده یا قادر به انفاق نباشد با رعایت الاقرب فالاقرب بر عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری است که متساویا تادیه می کنند.
بنابراین در صورت فوت یا عدم تمکن پدر،جدر پدری و مادر ،نفقه به صورت مساوی از جد مادری جده مادری و جده پدری دریافت می شود.
ترتیب اشخاص ملزم به پرداخت نفقه پدر و مادر چگونه است؟
با توجه به اینکه در این مقاله رویکرد اصلی ما نفقه فرزند چیست نفقه فرزند چقدر می باشد است اما خالی از لطف نیست که ترتیب اشخاص ملزم به پرداخت نفقه پدر و مادر را نیز بشناسیم تا خیلی ازابهامات برای مخاطبان گرامی ما از بین برود.
نفقه ابوین یا همان پدر و مادر با رعایت الاقرب و فالاقرب بر عهده فرزند و اولاد فرزند است . ماده ۱۲۰۰ قانون مدنی این مطلب را بیان کرده است:نفقه ابوین با رعایت الاقرب فالاقرب به عهده اولاد و اولاد اولاد است.
در این خصوص باید توجه داشت که :
1-در خصوص نفقه پدر و مادر تفاوتی بین پسر و دختر نیست و همه آنها به تساوی باید بپردازند .و این مسئله که یک اشتباه رایج بین مردم ما است باید کنار زده شود که پسر چون دو برابر ارث می برد پس باید او نفقه را بپردازد یا بیشتر از دختر بپردازد.
2-اگر پدر یا مادری که نیازبه خرجی دارد، هم فرزند هم نوه داشته باشد نفقه او باید توسط فرزندانش پرداخت شود و اگر فرزندان قبلاً فوت کرده باشند یا اینکه توانایی مالی نداشته باشند نفقه او توسط نوادگان پرداخت می
شود. یعنی نوادگان هم باید در صورت توانایی به پدر بزرگ و مادر بزرگی که شرایط مناسبی ندارند نفقه بپردازند. اما شاید این پرسش مطرح شود خوب مزیت این کار در چیست ؟ اولا باید بگوییم خاصیت موضوع جدای از ارزش اخروی و معنوی آن حمایت از نیاکان و عمل صالح است اما قانونگذار ما برای مثال در قوانین نظام وظیفه برای نوه ذکوری که از پدربزرگ و مادر بزرگ خویش در فرض نبودن هیچ فرزند زنده ای ، نگهداری می کنند معافیت دایم از خدمت وظیفه عمومی در نظر گرفته است.
تعدد مستحقین نفقه به چه معناست؟
در این قسمت توضیح می دهیم که اگر تعداد زیادی از اشخاص وجود داشتند که باید به آنها نفقه پرداخت شود کدامیک بر دیگری برتری و ارجحیت دارند:
اگر شخصی اقارب واجب النفقه متعدد داشته باشد و نتواند نفقه همه را بپردازد ترتیب پرداخت به شرح ذیل است.
۱- ابتدا نفقه زوجه دایم باید پرداخت شود.یعنی با وجود زوجه دایمی امتیازی برای سایرین وجود نخواهد داشت.
۲- در مرحله بعد نفقه اقارب عمودی نزولی یعنی فرزندان و نوادگان که اشاره کردیم و اگر شخصی هم فرزند و هم نوه نیازمند نفقه داشته باشد ابتدا باید نفقه فرزندان بلافصل خود را بپردازد و در مرحله بعد اگر همچنان توان پرداخت داشته باشد نفقه نوادگان خود را بپردازد
۳- در مرحله بعد نفقه اقارب عمودی صعودی یعنی پدر و مادر اجداد و جدات.
اگر شخصی هم پدر و مادر و هم جد و جده نیازمند نفقه داشته باشد ،ابتدا باید نفقه پدر و مادر خود را بپردازد و در مرحله بعد،اگر همچنان توان پرداخت داشته باشد،نفقه جد و جده خود را بپردازد .
۴- در مرحله آخر اگر در ازدواج موقت توافق بر نفقه شده باشد نفقه زوجه موقت باید پرداخت شود دلیل اینکه نفقه زوجه موقت در درجه آخر است آن است که نفقه زوجه موقت یک الزام قانونی نیست بلکه یک الزام قراردادی است اما سه مورد فوق الزامات قانونی هستند و قوانین مزبور آمره هستند الزامات ناشی از قوانین آمره بر الزامات قراردادی مقدم هستند.
تاثیر نوع ولادت فرزند در نفقه چیست؟
1- از حیث پرداخت نفقه تفاوتی بین فرزند ناشی از نکاح و یا همان ازدواج شرعی و فرزند ناشی از مباشرت به شبه نیست بنابراین بین فرزند ناشی از مباشرت به شبهه و پدر و مادر و جد و جده نیز رابطه انفاق ایجاد می شود.
2- والدین نامشروع بنابر قاعده تسبیب ملزم به پرداخت نفقه فرزند نامشروع هستند.چرا که آنها مسبب این نوع ولادت هستند.
3- البته فقط پدر و مادر نامشروع باید از بابت تسبیب نفقه طفل نامشروع را بپردازند. عدم تمکن مالی پدر و مادر یا فوت آنها اجداد و جدات ملزم به پرداخت نفقه طفل نامشروع نیستند.یعنی آثار سو اعمال والدین نامشروع صرفا متوجه شخص خود آنها است نه سایرین و زحمتی برای ابا و اجداد ایجاد نمی کند بر خلاف فرزند مشروع که حمایت از او وظیفه ای است که قانونگذار برای اجداد نیز در نظر گرفته است.
4- فرزند نامشروع تکلیفی برای پرداخت نفقه پدر و مادر نامشروع یا اجداد و جدات خود ندارد یعنی این تکلیف یک جانبه است و فقط پدر و مادر مکلف به پرداخت نفقه فرزند نامشروع هستند.
۵- والدین ملزم به پرداخت نفقه فرزند ناشی از مباشرت به شبهه هستند فرزند ناشی از مباشرت شبه نیز ملزم به پرداخت نفقه والدین خود است البته اگر یکی از والدین از نامشروع بودن رابطه مطلع باشد و در نتیجه عمل وی مشمول عنوان شعبه نباشد در این صورت فرزند ناشی از شبهه ملزم به پرداخت نفقه وی نخواهد بود هرچند آن زن یا مرد بر مبنای قاعده تسبیب ملزم به پرداخت نفقه آن فرزند هستند.
تفاوت های نفقه زوجه و نفقه فرزند چیست؟
1- نفقه زوجه یا همان زن در هر صورت به عهده مرد است صرفنظر از تمکن یا عدم تمکن مالی مرد اما نفقه فرزند در صورتی بر عهده شخص می آید که آن شخص تمکن مالی برای انفاق داشته باشد.
مواد ۱۱۰۶و ۱۱۹۸قانون مدنی .
2- نفقه زوجه در هر صورت بر عهده مرد است صرفنظر از آنکه زوجه نیاز مالی داشته یا نداشته باشد و حتی اگر زوجه شاغل باشد باز هم مرد باید نفقه او را بپردازد.
ماده ۱۱۰۶ و ۱۱۹۷ قانون مدنی
ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی:
در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است
ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی
کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسائل معیشت خود را فراهم سازد.
۳-میزان نفقه زوجه با توجه به وضعیت و شان زن تعیین می شود اما میزان نفقه فرزند صرفاً به اندازه نیازها و حوائج و امرار معاش ایشان تعیین می شود البته تا جایی که شخص ملزم به نفقه دادن باشد و توانایی پرداخت و تمکن داشته باشد.
مواد ۱۱۰۷ و ۱۲۰۴ قانون مدنی
ماده ۱۱۰۷ – نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن‌از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت‌عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.
ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی
نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث‌البیت به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق.
۴- نفقه زوجه دایم بر نفقه فرزند مقدم است و ارجعیت دارد.ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی،نفقه فرزندان به نفقه والدین مقدم است و در آخر نفقه زوجه موقت.
ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی
در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود.
۵-نفقه زوجه هم برای گذشته و هم برای حال دین حقوقی است اما نفقه اقارب یا همان فرزندان نسبت به گذشته یک بدهی اخلاقی است و ضمانت اجرای حقوقی ندارد بنابراین زوجه میتواند نفقه زمان قبل رو هم مطالبه کند و دعوای نفقه معوقه مطرح نماید اما نفقه فرزندان و والدین فقط زمان حاضر و زمان حال را شامل می شود .و فرزندان می توانند نفقه زمان قبل رو مطالبه کند.
به عبارت دقیق تر نفقه فرزندان فقط از زمان تاریخ طرح دعوا به بعد محاسبه می‌شود و نسبت به گذشته صرفاً دین اخلاقی و یک بدهی اخلاقی است.
آیا پرداخت نفقه را شخص دیگری می تواند ضمانت نماید؟
ممکن است اشخاص ثالث از شخص ملزم به پرداخت نفقه ضمانت بکند البته نفقه آینده فرزندان قابل ضمانت نیست زیرا دینی هستش که هنوز به وجود نیامده و سبب آن هم ایجاد نشده ممکن است نفقه آینده زوجه را بشود ضمانت کرد زیرا سبب آن که همان ازدواج بوده به وجود آمده طور کل می‌توان در قالب ماده ۷۶۸ قانون مدنی در قالب عقد صلح شخصی را ملزم کرد که نفقه دیگری رو برای مدت معینی یا تا زمان فوت آن شخص بپردازد.
ماده ۷۶۸ قانون مدنی در عقد صلح ممکن است احد طرفین در عوض مال‌الصلحی که میگیرد متعهد شود که نفقه معینی همه ساله یا همه ماهه تا مدت معین تادیه کند این تعهد ممکن است به نفع طرفین مصالحه یا به نفع شخص یا اشخاص ثالث واقع شود.
مدارک لازم جهت مطالبه نفقه فرزند
مدرک لازم جهت مطالبه نفقه عبارتست از هرگونه استشهاد یا تعهداتی که عقیم مانده و یا احکامی که قبلاً صادر شده و از قوه به فعل تبدیل نشده و اقرار و اعتراف پدر در این زمینه دلیل بر اثبات ادعاست.
نفقه فرزند نامشروع چیست؟
فرزند نامشروع که حق نفقه ندارد. زیرا ممکن است منتسب به پدر نباشد و یا بدون رعایت موازین شرعی و قانونی فرزند تولد گردد که لازمه پرداخت نفقه اثبات نسب بوده و اگر موارد دیگری وجود داشته باشد که توافق تولد فرزند به یکی از آن دو نفر (زن و مرد) در صورت تولد تعلق گیرد. ملاک رأی دادگاه است.
نفقه فرزندخوانده چیست؟
فرزند خوانده اگر از طریق امور سرپرستی با رعایت شرایط و قانون و احکامی که از طریق مقام قضائی به فردی اعطاء شده باشد کماکان پدر یا برحسب مورد مادر باید مطابق سایر فرزندان نسبت به پرداخت نفقه وی اقدام نماید.
آیا مادر می تواند از طرف فرزند نفقه مطالبه نماید؟
بله امکان پذیر است و در شرح دادخواست خود اینچنین باید قید نماید.
اینجانبه به استناد تصویر عقدنامه شماره ……….. مورخ ……………. با خوانده (شوهر) دعوا ………….. عقد ازدواج دایمی در دفترخانه شماره ………. شهرستان …………….. منعقد نموده ایم که حاصل این ازدواج ، تعداد ……..… فرزند دختر / پسر به نام / نام های ………….… می باشد .
خوانده علی رغم استطاعت مالی از تاریخ ………….. از پرداخت نفقه به فرزندان شرعی و قانونی خود امتناع نموده ، از آنجا که به موجب ماده 1199 قانون مدنی پرداخت نفقه فرزند دختر و پسر بر عهده پدر می باشد، رسیدگی و صدور حکم به پرداخت نفقه ایام حضانت و نگهداری فرزند / فرزندان خوانده به نام / نام های …… از تاریخ ……… لغایت ……..… به مدت …………. مستنداً به مواد 1199 و 1206 قانون مدنی به انضمام جمیع خسارات قانونی و هزینه دادرسی از محضر دادگاه محترم مورد استدعاست.
لازم به ذکر است که در قسمت موضوع خواسته و یا بهای آن در دادخواست مطالبه نفقه فرزند از طرف مادر ، عبارت ” مطالبه نفقه و هزینه نگهداری فرزند به میزان ………….. ریال به انضمام کلیه خسارات قانونی ” درج شده و در قسمت دلایل و منضمات دادخواست مطالبه نفقه از سوی مادر ، می توان به کپی برابر با اصل شده سند ازدواج ( یا سند طلاق در صورت جدایی والدین ) ، کپی برابر با اصل شده از شناسنامه فرزند ، شهادت شهود و جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری استناد نمود.
نفقه فرزندان بالای 18 سال چقدر است؟
نفقه فرزندان بالای 18 سال عبارت اند از ذکور تا 18 سال و تا پایان تحصیلات عالی ولی اگر فرزند محجورمعلول یا بواسطه تاییدیه پزشکی قانونی قادر به تأمین معاش خود نباشد کماکان اولاد ذکور بعد از 18 سالگی به بعد پدر ایشان عهده دار نفقه ایشان میباشد و فرزند اناث تا مادام که شوهر نکند به عهده پدر ولی اگر شوهر کند و مطلقه شود و یا همسرش فوت نماید که مستمری نداشته باشد. کماکان نفقه وی هم به عهده پدر موکول شده است.
مزایای مطالبه نفقه فرزند توسط وکیل چیست؟
گرفتن نفقه فرزند توسط وکیل خانواده امکان پذیر است، مسلماً هر وکیل با توجه به تعاریف قانونگذار و دفاعیات مستدل و مدارکی که بدست آمده است می تواند جهت اثبات نفقه فرزند از طریق محاکم وارد عمل شود.
چه کسانی می توانند کارشناس نفقه باشند؟
کارشناس نفقه که وظیفه تعیین میزان نفقه فرزند را دارد و عبارتی که اوست که تعیین می کند نفقه فرزند چقدر است باید شرایط ذیل را دارا باشد.
متقاضیان اخذ پروانه کارشناسی رسمی دادگستری، بر طبق ماده ۱۵ قانون علاوه بر وثاقت باید واجد شرایط ذیل باشند.
متدین به دین اسلام، یا یکی از اقلیت‌های دینی شناخته‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و وفاداری به نظام مقدس جمهوری اسلامی.
داشتن تابعیت ایرانی
نداشتن پیشینه کیفری
عدم اعتیاد به مواد مخدر
نداشتن وابستگی و سابقه عضویت و هواداری در گروه‌های غیرقانونی، یا مخالف اسلام
داشتن دانشنامه کارشناسی یا بالاتر- نه معادل- در رشته موردتقاضا از یکی از دانشگاه‌های معتبر داخلی (اعم از دولتی یا غیردولتی)، یا خارجی مورد تأیید وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار تجربی در رشته موردتقاضا بعد از اخذ مدرک تحصیلی مذکور در روز ثبت‌نام،
داشـتن حـداقل ۲۵ سال سن
داشتن معافیت یا کارت پایان خدمت وظیفه عمومی (برای آقایان)
داشتن سلامت جسمی لازم که شخصاً بتواند امور کارشناسـی را بدون نیاز به کمک دیگران انجام دهد.
شرایط اختصاصی ثبت‌نام کارشناس رسمی دادگستری تعیین نفقه
متقاضیان شرکت در آزمون پذیرش کارشناسان رسمی رشته تعیین نفقه، علاوه بر داشتن شرایط عمومی بایستی حایز شرایط اختصاصی نیز باشند:
مدرک معتبر از رشته‌های حقوق قضایی، مددکاری اجتماعی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، مددکاری، علوم قضایی، کارشناسی فقه، مطالعات خانواده، حسابداری (ارائه گواهی معتبر مبنی بر داشتن ۵ سال سابقه تجربی در زمینه مددکاری
گواهی معتبر مبنی بر داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار تجربی در رشته مورد تقاضا (پس از اخذ مدرک کارشناسی یا بالاتر) در روز ثبت‌نام و تسلیم تأییدشده و ارایه اصل آنها هنگام مصاحبه علمی و تجربی الزامی است.
1-مبلغ نفقه فرزند در قانون چقدر تعیین شده است ؟
مبلغ و میزان نفقه فرزند در قانون مشخص نشده بلکه توسط دادگاه تعیین می شود که این موضوع را به صورت کامل در مقاله مورد بررسی قرار داده ایم .
2- برای تعیین میزان پرداختی نفقه فرزند در سال 1400 چه اقدام قانونی باید انجام داد ؟
برای مطالبه و تعیین نرخ نفقه فرزند در سال 1400 می توان به شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست داد.
3-مبلغ و میزان نفقه فرزندان در سال 1400 چگونه تعیین می شود ؟
در تعیین مبلغ نفقه فرزند در سال 1400 مسائلی همچون استطاعت مالی پرداخت کننده و نیاز مالی دریافت کننده نفقه یعنی فرزند مد نظر قرار می گیرد .
نفقه فرزند مشترک چطور تعیین می‌شود؟
برای بررسی و تعیین نفقه فرزند مشترک، دادگاه خانواده این موضوع را به کارشناس مرتبط ارجاع می‌دهد. وی پس از صحبت با والدین، بررسی وضعیت کنونی انها، رابطه والدین با فرزند و وضعیت مالی پدر میزان نفقه فرزند را مشخص می‌کند. لازم به ذکر است که مبلغ نفقه فرزند برای همگان یکسان نیست و شرایط زندگی اشخاص برروی مبلغ نفقه تاثیرگذار خواهد بود. زندگی در شهرهای کوچک، شهرهای بزرگ، روستا، پایتخت، سطح تحصیلات والدین، شغل والدین، محل زندگی والدین و… از مواد تاثیر گذار بر مبلغ نفقه به حساب می‌آید. بدیهی است شخصی که عهده دار پرداخت نفقه فرزند است باید خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و سایر نیازهای معیشتی فرزند را درخور با استطاعت مالی خود تامین نماید.
فرزندان تا چه سنی مشمول دریافت نفقه می‌شوند؟
به شکل کلی از دید قانون شخصی مستحق دریافت نفقه خواهد بود که با اشتغال به شغلی نتواند وسایل امرار معاش خود را تامین نماید. بر طبق قانون، فرزندان پسر پس از سن ۱۸ سالگی و به اتمام رساندن دوره سربازی می‌توانند به دنبال کار باشند و در صورت توانایی آنان برای اشتغال، نفقه قطع خواهد شد. اما در مورد فرزندان دختر مسئله کمی‌متفاوت است. در صورتی که فرزندان دختر به کاری مشغول نباشند پرداخت نفقه آنان تا هرسنی که ازدواج کنند، ادامه خواهد داشت.
آیا اشتغال مادر مانع از پرداخت نفقه فرزند از سوی پدر می‌شود؟
بعضی بر این باورند اگر مادر حضانت فرزند را برعهده داشته باشد و خود نیز شاغل باشد، قادر به دریافت نفقه فرزندش نخواهد بود. در صورتی که این باور کاملا اشتباه است. مادران شاغل نیز می‌توانند برای اخذ نفقه فرزند اقامه دعوی نمایند. لازم است بدانید که وضعیت رفاهی مادر تاثیر مستقیمی‌بر تعیین نفقه فرزند خواهد داشت. زیرا وضعیت زندگی مادر به طور ناخودآگاه بر وضعیت زندگی فرزند تاثیرگذار خواهد بود. به عنوان مثال مادری که در دوران نوجوانی از وضعیت رفاهی بالایی برخوردار است و یا در زمان اقامه دعوی در منطقه ای گران قیمت اقامت داشته باشد، برای فرزندش نفقه بیشتری در نظر گرفته می‌شود. برعکس این قضیه نیز وجود دارد. مادرانی که در روستا زندگی می‌کنند، نفقه فرزندی کمتری از سوی پدر دریافت خواهند کرد.
آیا هزینه تحصیل هم جزء نفقه میباشد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم مادامی‌که تحصیل، یک امر ضروری تلقی می‌شود سرپرست موظف به پرداخت نفقه خواهد بود. اما در صورتی که فرزند قصد تحصیل در دانشگاه را داشته باشد، اجباری بر سرپرست برای پرداخت هزینه تحصیل در دانشگاه وارد نخواهد بود.
آیا پدر پس از تامین مسکن برای فرزند بازهم موظف به پرداخت نفقه خواهد بود؟
همانگونه که مستحضرید یکی از وظایف اصلی والدین نگهداری همه جانبه از فرزندان است و این مسئله از دید قانون نیز تکلیف والدین تلقی می‌شود. قطعا بخش عظیمی‌از نگهداری از فرزندان به خرج کردن و متحمل شدن هزینه‌های گوناگون برای آنهاست.
در صورت طلاق زوجین و فراهم کردن منزل برای مادر و فرزند از سوی پدر، پدر باز هم موظف به پرداخت نفقه خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که همان طور که پیش از این گفته شد، نفقه تنها مقوله مسکن را در برنمیگیرد. خوراک، پوشاک، وسایل منزل، درمان، تحصیل و… نیز از موارد مهم در پرداخت نفقه به حساب می‌آیند. عموما پرداخت نفقه از تکالیف قانونی پدر محسوب می‌شود و مادر هیچ گونه وظیفه ای در این زمینه ندارد، مگر در شرایط خاص. و مقوله حضانت فرزندان مبحثی کاملا متفاوت و جدا از مقوله سرپرستی میباشد.
نحوه کارشناسی نفقه فرزند :
کارشناسی که مسئول رسیدگی به پرونده نفقه فرزند است، معمولا مبلغ نفقه را با توجه به وضعیت اجتماعی و نیازهای کودک مشخص می کند. کارشناس مکلف است با بررسی وضع زندگی خانوادگی کودک و نیز بررسی مدارکی که از سوی مادر یا قیم او ارائه می شود، میزان هزینه نگهداری کودک را محاسبه کند. برخی تصور می کنند اگر زنی شاغل باشد، دیگر امکانی برای درخواست نفقه فرزندش ندارد؛ اما این مساله چنین نیست و زنان شاغل هم می توانند بابت نفقه فرزند خود طرح دعوی کنند. موقعیت زندگی مادر در تعیین میزان نفقه تاثیر زیادی دارد و علی الاصول وضعیت زندگی مادر به زندگی فرزند او نیز سرایت می کند، اگر مادری در دوران نوجوانی خود از وضعیت مرفهی برخوردار باشد یا در زمان طرح شکایت ساکن منطقه ای گرانقیمت باشد، این مساله نیز در تعیین نفقه فرزند او موثر است. حتی میزان نفقه فرزند از یک جامعه روستایی به یک شهر و در نقاط مختلف شهر نیز تفاوت دارد.
نکات نهایی نفقه فرزند :
اگر پدر نفقه کودکش را پرداخت نکند، فرزند یا فردی که قیم اوست، باید برای ارایه دادخواست به دادگاه مراجعه کند، البته برخلاف نفقه همسر که او میتواند از مدت زمانی مثلا 2 ساله تقاضای نفقه کند، دادخواست نفقه فرزند فقط ازهمان مقطع زمانی که شکایت می‌کند، قابل قبول است، البته فرزند یا قیم او میتواند تقاضای نفقه آینده را نیز مطرح کند و دادگاه درباره آن تصمیم‌گیری کند.هنگام ارایه دادخواست، فرزند یا قیم او باید مبلغ مورد ادعای خود را تعیین کند و به ازای هر یک میلیون تومان ادعا، 20 هزار تومان تمبر باطل کند. البته اگر توان باطل کردن تمبر را نداشته باشد، جای نگرانی نیست. فرد شاکی میتواند دادخواست “اعسار” بدهد که دادگاه نیز بدون شاهد اعسار یا ناتوانی در پرداخت حق تمبر را می پذیرد.
روند دادگاه نفقه فرزند :
بعد از شکایت و ارایه دادخواست، دادگاه مانند هر پرونده دیگری جلسه‌ای را مشخص می‌کند و برای هر دو طرف پرونده اخطاریه برای حضور در دادگاه ارسال می‌شود، در این بین اگر پدر ادعا کند که به فرزند نفقه داده است، باید با مدارکی ادعای خود را ثابت کند، البته برخی از پدران هم هستند که به طور کلی زیر بار این مسوولیت نمی روند و به این ترتیب پرونده مطابق روال قانونی، به کارشناسی ارسال می‌شود.کارشناس نیز با صحبت با پدر و فرزند یا قیم او، میزان نفقه را تعیین می‌کند و رقم تعیین شده به پدر ابلاغ می‌شود و درصورت اعتراض او یا فرزند، پرونده برای کارشناسی به 3 کارشناس ارجاع می‌شود. اگر پدری از نظر مالی توان پرداخت نفقه کودک خود را داشته باشد اما به دلیلی، دلش نخواهد این حق را پرداخت کند از نظر قانون این پدر مجرم است و فرزند یا سرپرست وی می توانند به دادگاه شکایت کنند.
با مطالبه نفقه فرزند چه اتفاقی برای پدری که نفقه پرداخت نمی کند می افتد؟
در بسیاری از موارد و با ارایه دادخواست به دادگاه، محکمه به میزان نفقه تعیین شده حکم توقیف اموال پدر را صادر و این پدر از ۳ ماه و یک روز تا ۵ ماه، به حبس محکوم می‌شود. پرداخت نفقه مسوولیت مسلم مرد بوده و شامل زن و فرزند می شود و پرداخت نفقه زن بعد از طلاق ساقط می شود اما این حق در مورد فرزند یا فرزندان باقی می‌ماند. این امر مشمول شروط ضمن عقد نمی شود و اگر زن و شوهری بخواهند در اینباره در عقدنامه چیزی درج کنند، این موضوع ممکن نیست. همچنین این سهم کودکانه در قانون ما به حدی جدی است که حتی مشمول فرزندان حاصل از رابطه نامشروع نیز می‌شود. بر این اساس اگر فرزندی دارای شناسنامه بوده و پدر وی مشخص باشد، پدر موظف به پرداخت نفقه است. ضمن آنکه حتی اگر مرد بعد از طلاق خانه‌هایشان را در اختیار همسر و فرزندش برای زندگی گذاشته باشد، نمی‌تواند از پرداخت نفقه شانه خالی کند.
دلایل و منضمات در الزام زوج به پرداخت نفقه فرزند :
1ـ تصویر مصدق عقدنامه رسمی به شماره … دفتر اسناد رسمی ثبت ازدواج شماره … تهران 2ـ تصویر مصدق شناسنامه زوجه 3ـ تصویر مصدق شناسنامه فرزند مشترک 4ـ شهادت شهود 5 ـ کارشناسی 6 ـ اظهارنامه
نمونه متن دادخواست مطالبه نفقه فرزند از طرف وکیل زوجه :
ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده
با سلام و اهدای تحیات احتراما اینجانب ضمن معرفی خویش به سمت وکیل خواهان، نکات ذیل را به استحضار میرساند:
1- با عنایت به اینکه مستند به تصویر مصدق عقدنامه رسمی پیوستی رابطه زوجیت دایم فیمابین موکل و خوانده محترم محرز و مسلم است.
2- نظر به اینکه مستند به تصویر مصدق شناسنامه فرزند مشترک، رابطه ابوت و بنوت فیمابین خوانده و فرزند مشترک محرز و مسلم است.
3-با عنایت به اینکه یکی از تکالیف خوانده محترم، در مقابل فرزند خویش، وفق مواد1196 و1199 و1204 قانون مدنی، پرداخت نفقه به فرزند خویش میباشد.
4- با توجه به اینکه خوانده محترم، از پرداخت نفقه به فرزند خویش استنکاف می‌ورزد و این امر، از طریق شهادت شهود قابل احراز است و شهود مذکور عبارتند از:
الف) جناب آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … صادره از … متولد … به نشانی …
ب) جناب آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … صادره از … متولد … به نشانی …
ج) جناب آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … صادره از … متولد … به نشانی …
د) جناب آقای … فرزند … به شماره شناسنامه … صادره از … متولد … به نشانی …
علاوه بر اینکه موکل، طی اظهارنامه پیوستی به شماره … مورخ … ارسالی از طریق مجتمع قضایی … موضوع پرداخت نفقه به فرزند مشترک را خطاب به خوانده محترم اعلام نموده است.
5- با ملاحظه اینکه تعیین میزان نفقه نیاز به اظهارنظر کارشناس رسمی دادگستری دارد.
6- با عنایت به اینکه تمبر هزینه دادرسی، پس از نظر مصون از تعرض کارشناس محترم رسمی دادگستری، وفق مقررات جاری پرداخت می‌گردد.
در دادخواست دقیقا چه چیزی را می خواهیم:
لذا موارد ذیل مورد استدعاست:
1-در صورت عدم اقرار خوانده محترم در اولین جلسه دادرسی مبنی بر عدم پرداخت نفقه فرزند مشترک در مدت زمان اعلامی، صدور قرار استماع شهادت شهود به منظور احراز این امر، وفق مواد229 لغایت247 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی
2- صدور قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری به منظور تعیین میزان مبلغ نفقه، وفق مواد257 لغایت269 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی
3ـ در ماهیت دعوی، صدور حکم مبنی بر الزام خوانده محترم به پرداخت نفقه فرزند مشترک، وفق مواد1196 و1199 و1204 قانون مدنی و همچنین الزام خوانده به پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله وکیل دادگستری، وفق مادتین515 و519 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی
