نکات حقوقی قراردادها
فهرست محتوا
نکات حقوقی قراردادها
براساس ماده ۱۸۳ قانون مدنی قرارداد یا عقد به معنی تعهد یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر برای انجام امری است و باید مورد قبول طرفین باشد. یک یا چند نفر می تواند اشخاص حقیقی و یا اشخاص حقوقی مانند شرکت ها، موسسات دولتی وغیردولتی نیز باشد. در قراردادها بسته به این‌که طرف قرارداد شخص حقیقی باشد یا حقوقی برای تنظیم و ثبت قرارداد نکات حقوقی را باید رعایت نمایید.
براساس آیین دادرسی مدنی محلی که قرارداد تنظیم می‌شود باید در قرارداد ذکر شود تا در بروز هرگونه اختلاف دادگاه همان محل وظیفه رسیدگی به آن را دارد. همچنین محل انجام تعهدات ذکر شده در قرارداد نیز باید مشخص شود. مخصوصا قرارداهای که می‌خواهند کالا یا خدماتی را تحویل دهند. در غیر این صورت باید در محل انعقاد قرارداد تعهد انجام شود مگر این‌که طبق عرف در محل خاصی انجام شود.
نکات حقوقی قراردادها – انواع قراردادها
قرار دادها به دسته های زیر تقسیم می شوند:
- قراردادهای کاری
این قرارداد براساس قانون کار یا استخدام کشور بین کارمند و کارفرما برای رعایت حقوق طرفین تنظم می گردد. به طور کلی استخدام دولتی و شرکت خصوصی داریم که در استخدام دولتی خود دارای سه نوع استخدام رسمی، پیمانی، خدماتی، قرارداد کاری است. شرکت خصوصی نیز دارای پنج نوع قرارداد کار غیرموقت یا دائم، قرارداد کار موقت، قرارداد کار مدت معین، قرارداد کار معین، قرارداد کار آزمایشی یا کارآموزی نیز می باشد .
- قراردادهای تجاری و بازرگانی
این قرارداد در واقع قرارداد حقوقی است که بین تولید کنندگان و توزیع کنندگان کالا یا خدمات انعقاد می شود و به نوعی قرارداد تقسیم کار محسوب می شود و ثبت قرارداد های تجاری نکات حقوقی مخصوص به خود را نیز دارد. انواع قرارداد های تجاری و بازرگانی عبارتند از: قرارداد خرید و فروش، قرارداد اعطای نمایندگی فروش یا توزیع، قرارداد واردکننده یا توزیع کننده انحصاری، قرارداد حمل و نقل داخل و یا حمل و نقل بین‌المللی، قرارداد تولید خدمات یا محصول خاص، انواع قراردادهای صادرات و واردات و تبلیغ .
- قراردادهای مربوط به خرید و فروش املاک
برای قرار دادهای انتقال مالکیت نیز به اسناد زیر نیاز خواهید داشت : سندمالکیت (سند، بنچاق معاملات قبلی) و استعلام‌های ثبتی و مفاصا حساب‌های شهرداری و دارایی، گواهی حصر وراثت فروشنده ( درصورت وارث بودن مالک) ، کارت پایان خدمت یا معافیت ( درصورتی که یکی از طرفین مشمول خدمت نظام وظیفه باشد) ؛گواهی پرداخت یا تسویه حساب شارژ (آب، برق،گاز و غیره) .
برطبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران ماده۱۲۱۰ تبصر ۱ سن بلوغ در پسرها پانزده سال و در دخترها نه سال تمام قمری است . براساس ماده ۱۹۰ قانون مدنی چهار شرط مهم برای صحت قرارداد لازم و ضروری می باشد. از قبیل نکات حقوقی در ثبت انواع قرارداد این است که اگر یکی از این شروط را رعایت نکنند امکان باطل شدن آن وجود دارد. این شروط عبارتند از:
نکات حقوقی قراردادها
- قصد و رضای طرفین
- اهلیت طرفین : به دو دسته اهلیت تمتع و استیفا تقسیم می شود. اهلیت تمتع در واقع همان توانایی شخص برای دارا بودن حق و تکلیف است که انسان از زمان تولد تا هنگام مرگ این حق یا همان اهلیت تمتع را دارد. اهلیت استیفا همان قدرت و توانایی که باید هر فرد برای انجام معامله داشته باشد است . تا بتواند در اموال خود دخل و تصرف نماید و قرارداد و معامله ای انجام دهد. شخصی اهلیت استیفا دارد که بالغ، عاقل باشد. به این منظور زیر ۱۸ سال سن نباشد.
- موضوع معین مورد معامله : بدین منظور باید معامله ارزش اقتصادی داشته باشد . مورد معامله کاملا مشخص باشد . اگر آن چیز که معامله می شود موجود نباشد باید کمیت و کیفیت آن کاملا مشخص باشد . امکان تسلیم آن مال نیز وجود داشته باشد .
- مشروعیت معامله
زمانی که یک نفر را به زور راضی به انجام عملی کنید .این اجبار به دو صورت امکان‌پذیر است با آزار یا صدمه بدنی، که اکراه مادی و یا با تخویف که اکراه معنوی یا تعهد نامیده می‌شود. براساس ماده۲۰۳ قانون مدنی حتی اگر اکراه از طرف شخص خارجی غیر از طرفین معامله باشد باعث عدم نفوذ معامله خواهد بود .
شروط معامله را به طور کلی به سه دسته تقسیم می شود.
- شرط صفت: این شرط مربوط به کیفیت و کمیت مورد معامله است. اگر معامله براساس شرط صفت باشد ولی صفت موجود نباشد پس کسی که به نفع او شده می تواند معامله را فسخ نماید.
- شرط نتیجه : زمانی است که برای تحقق عملی در خارج شرط شود. مانند این که تا تمام پول پرداخت نشود امکان انتقال سند وجود ندارد.
- شرط فعل اثباتا یا نفیا : آن است که انجام یا عدم انجام کاری برای یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود. در صورت تخلف از شرط می توانند به مراجع قضایی برای ملزم کردن فرد به شرط تعهد داده شده؛ رجوع نماید . اما اگر امکان اجبار مشروط علیه برای انجام فعل مشروط وجود نداشته باشد و فعل مشروط هم از جمله اعمالی نباشد که دیگری بتواند از جانب او انجام دهد، طرف مقابل حق دارد که معامله را فسخ کند .
نکات حقوقی قراردادها – شروط باطل قرارداد ها
شرایطی که باطل هستند و باعث ابطال عقد می‌شوند عبارتند از:
- شرط خلاف مقتضای عقد؛ که با هدف عقد یا ماهیت عقد در تضاد است.
- شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین شود. ( یعنی مورد معامله معلوم یا موجود نباشد )
شرایطی که باطل اند ولی به سلامت قرارداد لطمه ای نمی زنند عبارتند از:
- شرطی که انجام آن مقدور نباشد.
- شرطی که درآن نفع و فایده نباشد.
- شرطی که نامشروع باشد.
شروطی که باطل اند و تخلف از آن ها باعث می شود برای طرف دیگر حق فسخ پیدا شود یا جریمه خسارت پرداخت نمایند .
نکات حقوقی قراردادها – حق فسخ قرار داد ها
حق فسخ به معنی داشتن اختیار این‌که قرارداد یا معامله را به هم زد است . در ثبت انواع قرارداد ها معمولا حق فسخ در نظر گرفته می شود به این منظور که به یکی از طرفین قرارداد اجازه داده می شود که قرارداد را تحت شرایطی برهم زند که در قانون مدنی و طبق نکات حقوقی موجود برای ثبت قرار داد ده نوع خیار ذکر شده است. شخصی که دارای حق فسخ است باید پس از اطلاع از ایراد سریعا قصد خود را مبنی بر فسخ قرارداد ، به طرف مقابل اطلاع دهد . ذکر تمام هزینه های قرارداد مانند تعیین مسولیت طرفین در مقابل هزینه های معامله از جمله هزینه قانونی برای تنظیم سند رسمی اعم از هزینه دفترخانه، مالیات، عوارض و سایر حقوق دولتی، هزینه حمل و نقل کالا، بیمه و انبارداری ضروری است . و بی توجهی در تعیین مسوولیت طرفین قرارداد ممکن است باعث ایجاد اختلاف و تشکیل پرونده در دادگستری نیز گردد .
