بررسی جرم جعل و مجازات آن مطابق با قانون
جرم جعل یکی از جرائمی است که ممکن است در جامعه شاهد آن باشیم. جرم جعل روز به روز با روشهای جدیدی شناخته میشود و انواع گوناگونی دارد. اما به طور کلی میتوان گفت که استفاده از روشها و ابزارهایی برای کلاهبرداری و سوء استفاده از اعتماد مردم برای گرفتن سرمایههایشان را جعل کردن می گویند. ممکن است در این جرم از بیم دادن افراد، دادن وعدههای دروغین، نشر اکاذیب و استفاده از نام ها و عناوین تقلبی استفاده شود.
اگر به اخبار روزنامهها، مجلات و هر یک از انواع رسانه توجه کنید، چندین تیتر از کلاهبرداری با جرم جعل را مشاهده میکنید. هر روزه عده بسیاری از مال باختگانی که فریب افراد جاعل را میخورند، پریشان و ناراحت به مراجع ذی صلاح مراجعه میکنند و خواستار رسیدگی به این نوع جرائم هستند. همچنین با پیشرفت تکنولوژی متدهای جعل نیز شکلهای تازهای به خود گرفتهاند و مردم باید بیش از پیش مراقب جاعلین باشند.
امروز در این مقاله از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، قصد داریم شما را به کلی با مفاهیم جرم جعل، ارکان جرم جعل، جرم جعد اسناد، جرم جعل امضا و سایر گونههای جعل آشنا کنیم و در نهایت بگوییم که چه مجازاتی در انتظار جعل کنندگان و سودجویان وجود دارد. پس خواندن این مطلب را از دست ندهید و همراه ما باشید.
“مقاله پیشنهادی”
اگر درگیر مسائل مربوط به جرم جعل شدهاید، برای رهایی از مشکلات به وجود آمده و پیگیری مسائل حقوقی خود، کافیست فقط یک تماس با موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو بگیرید.
فهرست محتوا
با تعریف جرم جعل آشنا شوید
جعل به معنای خلق کردن و برگرداندن است. کسی که اقدام به تزویر یا همان حیله و تقلب میکند، با ساختن هر چیز تقلبی مثلاً مهر، سند، امضا و … آنها را واقعی جلوه دادن و سر دیگران کلاه میگذارد. جاعلان به واسطه جرمی که مرتکب میشوند، سود کلانی میبرند و اگر شناسایی شوند، مجازاتهایی طبق قانون برای آنها در نظر گرفته شده است.
عده بسیاری به واسطه جرم جعل دچار از دست دادن اموال و سرمایههایشان میشوند و به طور کلی این گونه جرمها، آسایش عمومی و بعضاً جامعه را به خطر میاندازند.
جعل معمولاً از طریق نوشته، سند سازی، تقلید امضای دیگران، ساختن مهر، خراشیدن و محو کردن بخشی از اطلاعات، یا قلم بردن یا دست بردن در اسناد و مدارک، سیاه کردن، تغییر تاریخ اسناد و … انجام میشود. برخی از جاعلین نیز با استفاده از تلفن، اینترنت، تلویزیون و رائو، اقدام به عوام فریبی میکنند.
ارکان جرم جعل شامل چه مواردی میشود؟
جرم جعل مانند سه رکن قانونی، مادّی و معنوی دارد که در زیر به بررسی آنها پرداختهایم.
- رکن قانونی: مطابق با قانون مجازات اسلامی در مواد 523 تا 536 به جرم جعل پرداخته شده است.
- رکن معنوی: این به معنای آن است که فرد با علم و از روی عمد اقدام به جعل میکند.
- رکن مادّی: عنصر مادی جعل دارای مصادیقی است که در ادامه به آنها میپردازیم.
مصادیق جرم جعل را میشناسید؟
گرفتن امضای واقعی به شکل غافلگیرانه
اگر به قصد تقلب از شخصی امضا بگیرند و این امضای واقعی را بنا به دو شرط تقلب و غافلگیرانه بودن استفاده کنند، حکم جعل امضا را دارد. ممکن است این امضای واقعی را در اسنادی با نام و هویت جعلی استفاده کنند و مشکلات بسیاری را پدید بیاورند.
تراشیدن و محو کردن اطلاعات
ممکن است برخی از جاعلین با خراشیدن و از بین بردن تمام یا بخشی از یک کلمه، باعث جعل و تقلب شوند. مثلاً ممکن است نام منیره را به منیژه تغییر دهند و با نام جدید کلاهبرداری هایی را صورت دهند.
قلم بردن در نوشته
در این نوع از جرم جعل نیز، عبارت، حروف، کلمات و ارقام را تغییر میدهند و از آنها کلمات و ارقام جدیدی میسازند. به این ترتیب ممکن است سوء استفادههایی را با این کار انجام دهند.
اثبات نوشته
ممکن است یک سند، باطل و فاقد اعتبار شده باشد. در این صورت اگر شخصی اقدام به از بین بردن کلمه باطل از روی آن شود و به آن اعتبار تقلبی ببخشد، مرتکب جرم جعل سند شده است.
الحاق و الصاق
ممکن است فردی با اتصال دو نوشتهٔ متفاوت از یک شخص به همدیگر، سند سازی کند و با با الحاق کلمه یا حرفی در نوشته یا حاشیه سند، تخلفی را صورت دهد. به این ترتیب مطابق با قانون، او جاعل شناخته میشود.
موفقیت در پروندههای جعل را از وکلای فوق حرفهای ما بخواهید.
انواع جرم جعل
- جعل احکام مهر و امضاء یا فرمان و دست خط مقامات دولتی.
- جعل مهر، علامت و یا تمبر یکی از مؤسسات، شرکتها، نهادهای انقلاب اسلامی، ادارات دولتی، نهادهای عمومی غیر دولتی تجارت خانههایغیر دولتیو یا شرکتها.
- جعل اسناد یا حوالههای صادره از خزانه دولتی، احکام دادگاهها یا علائمی که برای تعیین عیار طلا و یا نقره استفاده میشود.
- جعل اسکناس داخلی یا خارجی رایج و یا اسناد بانکی، حوالههای صادره از خزانه و یا اوراق بهادار.
- جعل مدارک تحصیلی و گواهینامههای معتبر آموزشی.
- جعل نوشتههای رسمی و غیر رسمی و اسناد.
- عکس برداری از مدارک و اوراق.
- جعل گواهیهای پزشکی و درمانی.
- صدور گواهی نامههای ساختگی و خلاف واقع.
بررسی جرم جعل و مجازات آن در قانون مجازات اسلامی
مجازات جرم جعل در قانون بسته به نوع جعل و تاثیرات آن، متفاوت است. در زیر به مجازات انواع جرم جعل میپردازیم.
مجازات جرم جعل امضا
مطابق با قانون مجازات اسلامی، جزای جرم جعل امضا وابسته به این است که مشخص شود امضا متعلق به چه کسی است. اگر کسی که امضایش جعل شده مقام معظم رهبری و یا یکی از روسای سه قوه باشد، مجازات 3 تا 15 سال حبس برای مجرم در نظر گرفته شده است.
همچنین اگر امضای جعل شده، متعلق به معاون اول رئیس جمهور یا وزرا، اعضای شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی یا مجلس خبرگان، قضات یا یکی از روسا یا کارمندان و مسئولین دولتی و… باشد، محکومیت حبس از 1 تا 10 سال در انتظار فرد جاعل است.
مجازات جرم جعل سند
جرم جعل سند در قانون مجازات باز هم به این بستگی دارد که سند مذکور، جزء اسناد رسمی باشد یا غیر رسمی. اگر فردی اقدام به جعل اسناد یا نوشتههای غیر رسمی کند و با علم به این موضوع چنین جرمی را مرتکب شود، باید علاوه بر پرداخت خسارت وارد شده، محکومیت حبس از 6 ماه تا 2 سال را بکشد و همچنین اقدام به پرداخت جزای نقدی از 3 تا 12 میلیون ریال بکند.
از طرفی اگر فرد جعل کننده یکی از کارمندان و مسئولان دولتی باشد، و با سوء استفاده از موقعیت خود، نوشتهها و اسناد و اوراق دولتی را جعل کند؛ علاوه بر مجازات اداری و جبران خسارت، محکومیت حبس از 1 تا 5 سال و پرداخت جزای نقدی 6 تا 30 میلیون ریال در انتظارش خواهد بود.
مجازات جرم جعل عنوان
اگر فردی با هدف فریب دادم افراد جامعه اقدام به جعل عنوان کند و خودش را در جایگاه افراد مهم معرفی نموده و از اعتماد مردم سوء استفاده کند، مجازات جرم جعل عنوان برای او، 6 ماه تا 2 سال حبس بوده و اگر شخص برای این کار از اسناد جعلی نیز استفاده کرده باشد و سرمایههای مردم را از چنگشان در آورده باشد، مجازات جرم جعل سند نیز به مجازات جعل عنوان برای او اضافه میشود.
مجازات جرم جعل مدارک تحصیلی
اگر شخص جعل کننده مدارک اشتغال به تحصیل یا گواهینامه فارغ التحصیلی یا تأییدیه دانشگاهی، ریز نمرات دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی را جعل بکند و با علم بر این موضوع، اقدامات مجرمانه را صورت داده باشد، علاوه بر جبران خسارتی که وارد نموده، محکوم به حبس از 1 تا 3 سال میشود.
نکته) اگر فرد جاعل یکی از کارکنان وزارتخانه، مؤسسات آموزش عالی و یا دانشگاه باشد، مطابق با مجازات جرم جعل سند با او برخورد قانونی شده و حداکثر مجازات برایش اعمال میشود.