حقوق خانواده

می دانید حقوق خانواده چیست؟ درباره حق های قانونی که هر یک از اعضای خانواده دارند، اطلاعاتی دارید؟ بهتر است قبل از پرداختن به حقوق خانواده، ابتدا تعریفی از خانواده را بیان کنیم. خانواده جمعی از افراد است که به منزله رابطه خویشاوندی دور هم جمع شده و با یکدیگر زندگی می کنند. خانواده ها باید با یکدیگر، همبستگی و روابط مادی و معنوی داشته باشند. زن و مرد با پیوند خوردن به یک دیگر، تشکیل نظام خانواده را می دهند که بعدها با حضور فرزندان این نظام قوانین و شکل تازه تری به خود می گیرد و کامل تر می شود.

حقوق خانواده

حالا که تعریفی از خانواده را با هم مرور کردیم، خوب است بدانید که در خانواده، حقوقی نیز جریان دارد که باید توسط اعضا، رعایت شود. در حقیقت مجموعه ای از قوانین وضع شده در هر جامعه ای، حقوق خانواده را تشکیل می دهند. حقوق خانواده دارای بخش های گوناگونی است که در برگیرنده روابط با فرزندان و مواردی همچون ازدواج و طلاق است. ازدواج خود شامل مجموعه هاییست که عبارتند از مهریه، نفقه، تمکین و سایر موارد. طلاق نیز شامل زیر مجموعه هایی همچون  نَسَب، قرابت، نفقه و حضانت طفل می شود.

حقوق خانواده با هدف تقویت ارزش های اخلاقی در خانواده و با توجه به استانداردهای بسیاری توسط قانون‌گذاران کشور تهیه شده است. قانون‌گذار با احترام به دو جنس مرد و زن، تکالیف و حق و حقوق آن ها را مشخص کرده است. در این میان روابط میان والدین و فرزندان را نیز لحاظ کرده است. در این مقاله از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، قصد داریم شما را با حقوق خانواده در بخش های مهمی از جمله (طلاق – مریه – نفقه و حضانت) آشنا کنیم.

ما برای شنیدن صدای خانواده ها، برخورد منصفانه، کمک موثر و جلوگیری از تشدید مشکلات، در موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، آماده خدمت رسانی هستیم.

بررسی برخی از حقوق خانواده

خانواده همانطور که گفتیم از عناصر اصلی زن و مرد تشکیل شده است. خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعیست که دارای قوانینی مشخص می باشد ولی بسیاری از افرد اطلاع چندانی از این حقوق ندارند و در مواجهه با شرایط گوناگون دچار سردرگمی و مشکل می شوند. به طور کلی حقوق زن در زمان نکاح، شامل موارد زیر می شود:

 

  • حق رفتار شایسته (خوش رفتاری)
  • حق مسکن (جایی برای زندگی)
  • حق نفقه (مسکن و البسه و غذا و اثاث)
  • حق مهریه (مطالبات زن از مرد که در زمان نکاح تعیین می شود)
  • حق حبس (دریافت مهریه عند المطالبه)

حال که این حقوق را شناختید، در ادامه می خواهیم برخی از مهمترین های آن ها را برایتان توضیح دهیم. پس همراه ما باشید.

حقوق خانواده - طلاق

قانون مدنی ایران به تبعیت از فقه اسلام، طلاق را جدایی زن و شوهر می شناسد. طلاق به دلایل بسیار و به اشکال گوناگونی اتفاق می افتد. ممکن است طلاق ریشه در ناسازگاری میان طرفین و یا دلایلی همچون بیکاری، فقر، اختلافات فرهنگی و … دارد. طلاق نیز مانند سایر احکام شرایط و مراحل خاص خود را دارد که باید در آن به حقوق زوجین رسیدگی شود. بنابراین قانونگذار برای اینکه از سوء استفاده ها و رفتار های غیر منصفانه جلوگیری کند، طلاق را محدود به مواردی کرده است و از آنجایی که حق طلاق در اختیار مرد قرار داده شده است، با اهرمی همچون مهریه به حفظ ثبات خانواده ها کمک می کند.

چنانچه درباره مسائل حقوقی مربوط به طلاق سوال یا مشکلی دارید، می توانید با موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو تماس بگیرید.

حقوق خانواده - مهریه

زمانی که نکاح میان مرد و زن صورت می گیرد، مالی تحت عنوان «مهریه» برای زن تعیین می شود که در تملک کامل او و عندالمطالبه می باشد. هر خانواده ای با توجه به رسم و رسوم و سنت هایی که دارد، مبلغی را به عنوان مهریه تعیین می کنند و با توافق طرفین، رسمیت پیدا کرده و ثبت می شود.

عندالمطالبه بودن مهریه به این معناست که به محض انعقاد عقد نکاح، زن می تواند بنا بر مالکیت خود، آن را از مرد طلب کند. البته در صورتی که نکاح فسخ شود، مهریه به زن تعلق نخواهد گرفت. در زمان عقد هر دو طرف می توانند توافق کنند که شخصی ضمانت پرداخت مهریه را بر عهده بگیرد. چنانچه زن فوت کند، مهریه از طریق وراثان او قابل مطالبه است و آن ها می توانند به نسبت معین شده، سهم الارث خود را طلب کنند.

درباره مسائل حقوقی مربوط به مهریه سوال دارید، موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو آماده ارائه مشاوره به شماست.

حقوق خانواده - نفقه

نفقه نیازهای متعارف برای زندگی است که زن از مرد طلب می کند و مرد موظف است آن ها را تامین کند. این موارد شامل  مسکن، خوراک و پوشاک و هزینه بهداشت و درمان هستند . از طرفی پرداخت نفقه فرزندان جزو تکالیف مرد بوده و نمی‌تواند از پرداخت آن سر باز زند. طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه عنوان شده و مسائل پیرامون آن بسیار است.

به عنوان مثال در مورد حکم نفقه، اگر زنی که قصد جدایی دارد قبل از صدور حکم اقدام به تمکین کند و به منزل مشترک رجوع کند، نفقه به او تعلق نمی گیرد.

یا مثلا اگر مرد همسر خود را به اجبار از خانه بیرون کند، باید نفقه را به او بپرداززد، مگر اینکه زن خانه را ترک کرده باشد و در انجام تکالیف زناشویی خود کوتاهی کند. در این صورت ناشزه خوانده شده و نفقه به او تعلق نمی گیرد.

خوب است بدانید که نفقه در ازدواج موقت به عهده مرد نمی باشد ولی اگر ضمن عقد به عنوان شرط مطرح گردد، مرد مکلف به پرداخت خواهد شد.

برای کسب اطلاع از مسائل حقوقی مربوط به نفقه و دریافت مشاوره از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، تماس بگیرید.

حقوق خانواده - حضانت

زوجین موظف به نگهداری از فرزند یا فرزندان خود به لحاظ روحی و جسمی بعد از جدایی هستند که به این امر حضانت می گویند. حضانت در ماده 1168 قانون مدنی مطرح شده و به منزله آن، والدین حق حضانت و سرپرستی کودک خود را بر عهده گرفته و از او نگهداری می کنند. البته در شرایط مختلف حق حضانت نیز متفاوت می شود و ممکن است از برخی منع شود.

در حق حضانت، باید مصلحت کودک در نظر گرفته شود و مراتب قانونی به درستی پیش برود. حتی اگر دادگاه و افراد ذی صلاح تشخیص دهند که هیچ یک از والدین صلاحیت نگهداری از فرزند خود را ندارند، حضانت او به شخص ثالثی که مشخص می گردد داده می شود.

حضانت فرزندان تا 7 سالگی با مادرشان خواهد بود و از آن به بعد، دختر تا 9 سالگی به پدرش سپرده می شود. فرزند پسر نیز از7 تا 15 سالگی برای حضانت به پدر داده می شود و از 18 سالگی که به سن قانونی برسد، انتخاب با خود فرزند پسر خواهد بود که کدامیک از والدینش را انتخاب کند.

سوالات خود را درباره حضانت با دریافت مشاوره از موسسه حقوقی آتیه آفرینان عدالت جو، بپرسید.

نتیجه گیری

حقوق خانواده یکی از شاخه های حقوق مدنی است که اهمیت قابل توجه و بسیاری دارد. در حقوق خانواده، به مسائل حقوقی میان زوجین پرداخته می شود و به آن ها گفته می شود که در برابر یکدیگر چه حق هایی دارند. حقوق خانواده شامل مسائل مربوط به جدایی، حقوق ثابت پس از ازدواج، احکام نسب، حقوق خویشاوندی و وظایف مالی خانواده است. البته فراموش نکنید که دیدگاه حقوقی و فقه هم در آن دخیل بوده و از این رو، حقوق خانواده مجموعه ای نظام مند از قواعد حاکم بر روابط خانوادگی را رقم می زند. تنظیم اصولی برای روابط صحیح میان اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر هدف اصلی این قواعد است.